Madjini

Madjini

Bacar alawa mbiyo ha hwendra parejou nahu lawa nkeme:  “Amuwa! Amuwa!”

Kavwasi ata muntru ahafiliha na waye. Ya madjirani wa mwengaliya na humtseha.

Bacar kakojuwa vahano vwa hwendra, na waye kaziya be alawa mbiyo.  Akowona mawuri ya mayingu ya gawuha madu, ntrongo piya zi buzu hahe ju.  Vwamoja na wu hafilifu a renge yi ndziya ha hwendra ha muntru akoyiriwa Abou.  Abou atsomusayidiya.  Waye wu sayidiya wantru kakula wakati.

Vushuku mpevo nyengi.  Bacar alawa mbiyo swafi bavuni mwa marindri malibwavu.  Ya mayega yahe yakoremana na ya marindri.  Yi mpevo yakovudziya marindrini ha fidjo.  Ya mani ya marindri yaka mawuri mihono yakotsaha yi musike Bacar.  Hahe ju akokiya mawuri ya marindri yako yira li dzina lahe:  “Bacar, ritso hujiliya…;  ritso hupara…; ritso husika…!”  Wakati wule akiya mindru midziro yi mujiliyawo mengoni hahe. Atrawa ha hu tsengeleya murani vwangina, be akokiya yi mindru yile na liji lakoyira yi li dzina lahe.

Abou wu yenshi harimwa wu muji wa dunga.  Bacar a waswili dagoni ha Abou na yi hungiya yahe ajeleya ha huwa monsi.

Abou kakojuwa zamuhidjiriya.  “Trongo ntrini de  yahu para Bacar?  Muntru asihuwona mawuri wu wono shetwani!  Ntrongo ntrini?”

Bacari kakoshindra atowa kalmia litsokawo lontsi.  Aka ahaya yi hanyo na wumiyo.  “Amuwa, Amuwa!”  A shemeledza.

“Deni de amuwa mnyawe?”  Abou amudzisa.  “Mangu. De bweni!”  Abou alawa nkeme. “Maho asimuwa bweni?”

“Anha!  Anha!  De bweni!  Asimuwa mangu!”

“Truliya, Bacar.  Nwa yi vera ya maji yandrimu yani, wakati wuwo wuni toleye yi hadissi yi namna ya hidjiri.”

Bacar akoriya kabisa wakati akomumalidziya Abou yi hadissi.  “Mangu a yiri bweni djirani dagoni.  Mangu kasi fetre na Bangu dagoni suku zini piya.  Tsimukiya Mangu a hadisi mpavi na bweni djirani ha hulaguwa mtrumshe wa Bangu wu moja.  Wakati wule tsimuono Mangu a renge wunga mwewu a triya na maji amumba djirani wule ano, arenge na wubani a wu triya moro. Yi nyumba yika yi jaya na monsi.  “Harimwa muda mshashi tsi wono yi surwa ya bweni wule yi gawuha.  Ya matso yahe yaka ya rendreha malibwavu yaka ya gawuha mewu.  Ako fana na shetwani.  Wakati wuwo andrisa hu ririntra nahu djibubuwa montsi, ako vuhura na ya manyo yahe na hulawa nkeme mawuri shinyama.  A reme yi shitswa shahe harimwa yi shivandre shantsi ata mara mbili, a ranguha mawuri akotsaha anisike.  Tsi himi tsi trawa. Wakati na lawa mwendze tsikiya trasi la nkeme.  Nisifikiri huka mangu de alawa nkeme mana bweni wule akomuwa!  Abou, bweni wuwo amuwa mangu na wami tsashindra na fanya ata ntrongo.” 

Abou andrisa hu yelewa.  A komujuwa mahe wa Bacar, na waye akiya huka amba bahe wa Bacar a lola mtrumshe wa vili.  Hu lola hwili yiyo na taenbu kabisa.

“Vulishiya Bacar.”  Abou amwaledza ha wuzuri.  “Tsisamini huka amba maho de alawa zinkeme.  Madjini yayo wu lawa nkeme wakati yangiyawo harimwa wu mwili wa muntru.  Tsi ya wono mara nyengi.”

“Wusi fikiri namna zizo?”

“Ewa.  Endra dagoni hanyu wendre wangaliye amba trongo za jeje.”

“Tsisubutu hwendra dzangu weke wangu mana vwa shidza.”

“Tsi kiya, na rende rowayili be nitso hulindra mwendze na wawe wamurongodze maho.  Yi lazimu wu lale hangu lewo.”

Wa renge yi nzdiya ha hwendra dagoni ha Abou na Bacar akoendra mabavuni ha Abou mana akoriya kabisa be tsi de mawuri de mwandroni.

Abou aka na haki. Kavwaka vwa fa ata muntru.  Mahe wa Bacar akotsaha msaenda ju la djirani wahe mana waye wu juwa hu yira madjini.  Wa rumu ya madjini ya yendre ya mutriye masera wu mtrumshe wa vili wa bahe wa Bacar yile pare amupare bahe wa Bacar ake wahe weke.

“Zi trongo zini zi tsohidjiri?”  Bacar asitaha ajuwe.

“Ewa, zizo wu hidjiri.  Ritsowona kakila ntrongo hari mwa muda wa mfumo. 

Wawe wumjuwa bweni wunu?”  Abou adzisa.

“Ewa, dzina lahe Siti.  Waye de mtrumshe mzuri aliyo mjini vavo.  Waye na roho njema kabisa. Wantru piya wandzani wahe.”  Bacar amdzisa Abou huka, “Zizo ntrongo ndzousouri muntru huyira madjini yaje yangamidze mnyawe?”

“Wusifikiri ntrini, Bacar, baenda ya zintrongo zini piya wa wona?”

Bacar aka adanganyiha.  “Tsisijuwa Abou. Risomwa huka vwa madjini mema na madjini ya pewu.  Tsisi yelewa ntrongo zini, Abou.  Ju la mangu ya madjini yani yaja ya fanye ntrongo ndzuzuri, be ju la Siti ya madjini yaja ya mufanyiye ntrongo za pewu.  Nisi hwambiya huka,  Abou, amba nayika madjini mema de yayo nawona lewo, tsisi juwa yi namna madjini ya pewu yakawo.  Ntrongo ntrini de wu fikiriwo Abou?”

“Hahu rongowa zikwelu Bacar, kavwasi madjini mema.  Madjini yayo mazetwani na yayo wu fanya ntrongo za wu shetwani.  Yayo wu towa roho, wu triya wantru masera, wu triya wantru maradhi ya pewu.  Mwiri mwema, wuwo wu dza mbiya ndjema, na mwiri muyi, wuwo wu dza mbiya mbi.1 

“Harimwa yi dini yangu Mungu mtukufu ayenshiwo asitsaha rivendze wantru.  Insa a rongowa yi lazimu rivendze ata ya maendhuyi yatru bila risi wayenge.  Yi shiyo shitukufu shangu, yi Bible, shi rongowa huka, ”Na mubarikishe ya maendhuyi yanyu bila musiwafanyie mbovu.  Wakati yikawo amba muntru ahufanyiya mbovu yi lazimu wumswamihi.”  Na risome ya makalima ya Insa hari mwa yi shiyo sha Matiyo 5: 43-44:  “Mukiya amba irongolwa:  ‘Muvendze mnyawe waho, wu yenge yi anduyi yaho’. Be wami nisimwambiyani:  Namuvendze maanduyi yanyu, na humiliya Mungu wawo wamutresaoni.”

Swahaba lakoyiriwa Lukasi arongowa Makalima yani ya rongolwa na Insa,  “Namusopeleye wawo wamuapizaoni, mumiliye Mungu wawo wamurendrawoni mbovu.”2

Baulusu a rongowa:  “Namumiye Mungu abarikishe wao wamutresaoni, na muwamiliye baraka, badi musiwapize.”3

Swahaba liyiriwawo Monye azirongowa namna zini:  “Musilive kiswa mbovu ha mbovu, zi lihidzu ha zilihidzo.  De yi kinyume, namusopeleyane pare mubarikishiwe, mana de ha yi trongo iyo de mwayiriwa muke wa Mungu, yile murenge fungu wu mwarata wa zi baraka zahe.”4

“Zi ntrongo wa rongowa ndzuzuri kabisa, Abou, be tsimukinishiha,” Bacar arongowa.

“Zizo mufanyishiha, Bacar.  Mungu ariva wushindzi wa huyenshi ju la yi sharien shahe, na wusho shisho shuzuri.  Nayika risienshi ju la yi sharien sha Mungu, yi lazimu rike na mtrumshe wu moja na ya malago yatru yake na furaha.  Mana wantru wasendra kinyume na yi sharien sha Mungu, yiyo de yi mana karisi hari mwa furaha na ntrongo za pewu mawuri de ya madjini zi hidjiriwo ayina wakati.”

Baenda ya mfumo Abou amupara Bacar barazani hahe ako mulindra wakati alawa hazini.

“Habari ntrini?”  Abou adzisa.

Bacar aka na hamu kabisa.  “Tsina habari za Siti,” Bacar arongowa. “Mangu ajiviwa swafi mana Siti angiya masera.”

“Ntrongo ntrini de afanyawo?”  Abou asitsaha ajuwe.

“Waye wuka mavareni ahilawa nkeme na hu lihidza wantru na hu vutsa mawe, baendhu za wakati waye wu tsuwa zinguwo na hwendra mbiyo wadzi wadzi.  Ana ntrontro kabisa.  Nyele zahe zitsongoha mawuri miri. Ana tabiya za shetwani.  Ahilemewa hufanya zi ntrongo zini waye wu kensi dagoni be kashindri hu truliya vahano vwa moja. Abou, ntrongo ndziro swafi huka muntru aka mwemwa aja arendrehe namna zini.  Kuna hujuwa wamsayidiya?  Wantru wu rongowa huka amba wawe wu towa madjini.”

“Tsina hu shindra, Bacar, be Insa atsoshindra.  Wakati aka duniyani asayidiya wantru wengi ha hutowa madjini be ariva wu shindzi na yi ruhusa ya hufanya zi ntrongo zini hali dzina lahe.  Nahana huka amba Insa asiyenshi.  Kabadiliha bila kana hu badiliha.  A tsoka de waye dayima.”

“Wu tsoyendra ha Siti wamtowe ya madjini ha yi ruhusa na wu shindzi wa li dzina la Insa?”  Bacar amdzisa.

Yi suku ya vili Abou afanya msafara ha hwendra mjini ha Siti.

Wu mfumo wa dunga Bacar amujiliya Abou, aka na furaha kabisa.  Kakoamini huka amba atsopara nafasi amujidze Abou yi habari ndjema ya Siti; Wantru piya wasilaguwa yi midjuza ya hidjiri, Abou.  Siti a rendreha muntru wangina.  A fetre na waye asisoma yi shiyo shikawo de wamumbasho.  A sihadisi fetre na wu wantru mjini na hu wambiya zikawo de yi shiyo sha rongowa. Kasitsaha amuwona tsena bangu. A sidunga yi sharien sha wu Mungu yikawo de wamuamini.  Tsa yelewa zizo nawona.  A simumiliya mangu ha Mungu.  A rongowa huka amba kasimuyenga mangu.  A rongowa huka kana hu renga kiswa ju la mangu.  Wuka wendre wu muwono?”

“Ewa, tsika tsendre, tsimtowa ya madjini ha wu shindzi wa li dzina la Insa.  Wakati wuwo anivulishiya. A nidzisa ha wushindzi de wuvi de na towa ya madjini, tsimwambiya huka amba ha li dzina la Insa de natowa ya madjini ha humuregezeya wuhuru wahe.”

“Kana hungiya tsena masera?”  Bacar adzisa.

“Anha, mana Siti amukaribisha Insa rohoni hahe aje ake de muhuyizi wahe ake tsena de Mfawume wa ya mayesha yahe, avasani Siti ana yi Roho Ndzitwaharifu ya Mungu haheju.”

“Mana ntrini kusingiya mijini wa towa piya ya madjini?”  Bacar amudzisa Abou.

“Ya tsoka ndzuzuri djeli yika nyangu, Bacar.  Niruhusu ni husomeye hadisi Insa ayitoya ju la zi ntrongo zini, ‘Wakati djini la pewu lilawawo shitswani ha mwanadamu, lilo uvira hari mwa mikabala kayina maji ha uzunguha vahano vwa uhoya, badi kalisupara.  Amoesa lilo udjiambiya: ‘Nisuregeya hari mwa yi nyumba yangu yile na lawa.’  Ata lamowaswili, lilo uyipara amba wanga wanga, yi hundzwa, yi rengeledzewa ha uzuri.  Bas, lilo ulawa ha hwendro renga wanyawe saba wangina, wa pewu raha na wilo.  Yayo wungiya vale, ya fanya makazi ha muntru wule, zizo ujo ka mbovu zayidi raha na mara ya handra hule.

Basi itsoka de ha yi namna yiyo wa jawu ha li duniya bovu la lewa lini kalina uwaminifu.”5

“Handrani muntru alazimu a renge enzima ya humudunga Insa ha kweli, mawuri de Siti, wakati wuwo kavwasi djini awu shetwani li tsoshindrawo li regeye tsena li yenshi hahe ju.”

“Nisi tsaha nike namna yini, Abou.  Ntrongo ntrini de ya lazimu ni fanye ata ni rendrehe muntru wa Insa?”

“Yi lazimu wumukubali Insa ake de muhuyizi waho”, Abou amwaledza.  “Yi lazimu wu yelewe huka amba wasi piya wa enswifu.  Mungu amutowa Adam na Hawa hari mwa yi arudhu ndzuzui yikawo de wakoyenshi ha sibabu de ya madhambi yawo.  Mara ngavi de ri fanyawo madhambi?  Zi livwa za madhambi de yi hufa. Yi rilazimu rife bila risiregeye tsena, be Insa aja afu ha mubadala watru.  Atowa ya mayesha yahe ha sibabu ya wasi.  Madhambi yayo sawa na wu hura bayina yatru na Mungu mtwaharifu, ya madhambi ya ribandzusa na Mungu.”

“Namna trini de nitso shindrawo ni towe wu hura wunu bayina yangu na Mungu?”

“Tsaha mswamaha ju la Mungu vwa moja na yi roho yaho piya.  Atso towa ya madhambi yaho wakati de wuwo wuwo.  Makalima ya Mungu ya rongowa, ‘Badi neka rimukubaliya madhambi yatru yile ha wupara muswamaha, madza irahara amba waye mwaminifu, amoesa wa haki.  Basi  atsoswamihi madhambi yatru na urirahatsa na huka trongo kayalazimu.’6

‘Badi wawo wamukubali, wamuamini na li dzina lahe, awava wushindzi wa wao ujo fanyishiha wana wa Mungu’.”7

“Tsa tayari ya humukubali Insa ake de muhuyizi wangu.  Namna ntrini de nitso mukubaliwo?”  Bacar a dzisa.

“Mukaribishe harimwa yi roho yaho ha hu rongowa makalima yani:  ‘Insa, tsi kubali huka amba wami muenswifu.  Nisi tsaha wuni swamihi ya madhambi yangu. Tsi yelewa huka amba wufu mbadala wangu, wu woso ya madhambi yangu hayi damu yaho.  Insa, tsihukubali wuke de mkombozi wangu.  Renga zi dhwamana za ya mayesha yangu wuke de Mfawume wa ya mayesha yangu.”

Avasa Bacar a rendreha mwana wa Mungu.  A rendreha mwana mutsa mwemwa kabisa, kakila suku ahilawa likole waye wuja ha Abou ha husoma ya makalima matukufu ya Mungu.  A yenshi ha hu dunga zi ndziya za Mungu…

   Matiyo 7:17;  2  Lukasi 6:28;   3 Maromu 12:14; 4  1Monye 3:9;  5 Matiyo 12:43-45;  6 1 Yuhani 1:9  7  Yuhani 1;12.