Yini mukinishiha Muntru huka na wu vwamoja na Mungu?

Yini mukinishiha Muntru huka na wu vwamoja na Mungu?

Karim a lala hari mwa koho la mnadzi karibu na yi bahari ha hwangaliya ya mayingu wakati li juwa la kotswa.  A djifikiriya huka yi lazimu yike amba vwa Mungu a wumba wu wanadamu.  Be a vahano mbali na waye kasina wu vwamoja na wu mwanadamu.  Hali vani waye wu hafiliha na yi shumbe shahe?  Karim ako fikiri zi taembu akanazo hari mwa li dago lahe vwa moja na mtrumshe wahe na taembu nyengi za mayesha na wandzani. Karim ahimi mpolempole.  Mwandzani wahe Abou kaka na taembu yitsokawo yontsi hari mwa ya mayesha yahe, Abou arongowa huka amba waye wu mujuwa Mungu.  Yiyo mukinishiha mwanadamu hu jiliyana na Mungu?  Karimu arongowa atsoyendra ha mwandzani wahe Abou ha hu tsaha mayeledzeyo ya patana na Mungu.

A mupara Abou wu nyuma mwa li dago lahe akwaniha nkarafu.  “Karibu Karim.”  Abou amurongodza mwandzni wahe ha mahaba.  “Wuja wakojoniwona awu wuna ntrongo zihutaembishawo?”  Abou amayizi huka amba Karim ana taembu.  “Ritso juwa ringiye dagoni rinwe maji?”  Wangiya ndrani wa kensi.

“Nisi fikiri ntrongo za patana na Mungu zi suku zini,” Karim arongowa.  “Tsi amini huka amba vwa Mungu, be hangu ju ya mawuri kasina shuhuli na wami.  Tsifanya zi ntrongo piya ha hu tsaha anivulishiye, wami wu swali, wu funga yi tsumu, wu towa zaka, tsamini zi malayika, tsamini yi mitrume, tsamini huka amba vwa suku wantru watso hukumulwa na yi hukuma de niyi riyawo swafi.  Ntrongo ntrini de yi tso hidjiriwo baenda rafa?  Wusi fikiri huka amba muntru atso shindra a fanye ntrongo ndzuzuri ata amujividze Mungu?  Kakila wakati wawe wu rongowa amba wuna wu vwamoja wa Mungu.  Naledza yi namuna wawe wu mujuwawo Mungu.”  Abou na Karim wano ya maji kabula ya hu hadissi.

“Tsi mayizi huka amba wuna masuala mengi ya patana na Mungu.  Yani yaka de ya masuala naka nayo kabula namujuwa Mungu,” Abou arongowa.

“Namna ntrini de wa jiliyana na Mungu?”  Karim kaka ayelewa.

“Mawuri de halilo wawe na wami ri jiliyanawo,” Abou  arongowa.  “Ni tsojuwa ni hadissi na Mungu mawuri de halilo ni hadissiwo na wawe?  Wami wu muvulishiya nahu mustahiki mana waye de aniwumba, be waye de Bangu tsena de wu mwandzani wangu.  Waye wu juwa zi ntrongo zangu piya, tsi juwa huka amba waye wuni vendza.  Wami wu muvendza wajawu mana aniswaminhi ya madhambi yangu piya abuzu ani kubali nike mwana wahe.”

“Namna ntrini de wu rongowawo ntrongo zizo?  Kayina hukiri muntru huka na wu vwamoja mawuri de wunu na Mungu mlibwavu,” Karim arongowa.

“Yi ntrono ya Tsonga risike na wu vwamoja na Mungu de ya madhambi yatru,” Abou arongowa.

“Tsi juwa.  Tsi fanya djitihadi huka amba nisifanye dhambi.  Wami wu fanya zi ntrongo naenmurishiwa piya.  Djeli tsika

Na wu shindzi natso fanya yi hedja, be tsisina fedha.  Be nayika Mungu animbamayesha mengi, nahika mtrumuhu tsitso fanya madhambi mengi,” Karim arongowa.

“Basi nayika kwapara wa yenshi manha mengi, wu tsojuwa wufe ha hupuha na gari mfano wa hadissi na wawe wa mwanamutsa?”  Abou amdzisa Karim.

Karim adisi ya mayega na waye aka na hamu ata muntru akoshindra amujuwa.  “Mkini shiha Mungu ani triye moroni.  Tsi mayizi huka amba wami mwanadamu tsina hu shindra na fanya ntrongo ndzuzuri ata zani nunuliya yi mpevo.”

Abou aruwazi hari mwa muda mshashi, “Karim, nambiya.  Wusi fikiri ntruni djeli vuka ndziya huka amba ya madhambi yaho piya, zintrambo, wu levi wu zindzi wu widzi na kakila ntrongo ya pewu yikawo de wayi fanya  rangu waka mwana ata hu para yi lewo, ya koswamihilwa mawuri muntru akoyiwa mpesa aja aswamihilwa yi deni. Watso jiviwa?”

Karim amrumbuliya Abou ya matso, “Hakika natsojiviwa swafi.”

“Nisi hwambiya lewo huka amba ntrongo zini mkinishiha.  Yini de yi ntrongo Insa ayifanya.  Aja ha huliva ya madeni ya madhambi yatru yile rike wantru wa raharifu.  Insa aka azidi Mtrume, Karim.”

Abou ayendreleya na hwaledza.  “Fikiri zizo zi hadissi za rongowa vwa moja na zizo li duniya lijuwawo ju lahe:  Kavwasi muntru wangina yikawo amba waye atsoshindra ave wu mwanadamu wu hakikifu wa wuhuyizi.  Ya makalima ya Mungu ya rongowa:  Wu kombozi kawusi ha muntru wangina, hari mwa yi shivandre shansi wanadamu kawavolwa dzina la muntru wangina aliyo amba ritsojuwa rikombolwa ha heju.” 1. 

“Karina humfanisa Insa na mtrume mwemwa a lawa ha Mungu.  Insa avelehwa na Mungu mana Mungu waye wu ri vendza, Asitsaha riregeye haheju.  Ya makalima ya Mungu ya rongowa:  Mana Mungu avendze wu limengu kabisa ata atowa wu Mwana wu moja wahe, amouveleha yile pare kakila muntru atso mwaminiwo asife be ake na wu hayati mukamilifu kawuna mupaka.2

“Insa waye de wu Mwana wa Mungu.”3

Yi mitrume piya ya vira waka wanadamu mawuri de wawe na wami.  Insa akojuwa piya zi ntrongo zaka hari mwa zi roho za wu wanadamu.4  Kavwasi muntru akolaguwa mawuri de waye.  Waye de arirongoleyawo ha Mungu.5

“Insa aka aritahadharishidza huka amba kakila muntru a manawo ha wupanga, atsowulawa ha wupanga.6  Insa arongowa:  Musilishe kiswa na mbovu muntru amufanyiliani.  Nayika muntru a hureme pi hari mwa li savu la kumi, buza a hureme na la Potro.7  Insa aembiya ya maswahaba yahe:  Namuvendze maandwiyi yanyu, na mumiliye Mungu wawo wamutresawoni.8  Ju la ya mayesha yahe risona huka amba Insa aka de wu mufano mwemwa.  Insa aka de wu muntru, kaparo fanya dhambi.9 

Insa afanya midjuza nyengi. Insa azihira wantru waka wawade abuwa na ya matso ya wantru kawakowona. Akoyira wu wanadamu waje haheju.10  Insa aka na masitaha ju la wantruwashe na waye asomesa huka muntru ake na mtrumshe wumoja tu.11 Wantru waka na wushindzi wa dunge zintrongo zahe awu walishe, kaparo rema muntru nguvu adunge yi misomo yahe.12  Insa kasirambiya rifanye ntrongo ndzuzuri tu be waye wu buzudza zi roho zatru yile pare rivendze hu fanye ntrongo ndzuzuri.”

Karim aka aruwazi ha hufikiri ya makalma yani.”  Ntrongo zini wa rongowa, Abou, zini sayidiya tsi muyelewa Insa.  Vwa tafawuti bayina yahe na yi mitrume ya saliya.  Be wami huyelewa zini piya kazisini sayidiya nike karibu na Mungu.”

“Nayika wuyelewa huka amba Insa muntru ntrini, vavo wakaribu na Mungu, kana waminifu.  Wurongowa kuna  kushindri wa yenshi mawuri de Mungu.  Kavwasi ata muntru atsoshindrawo.

“Ya makalima ya Mungu ya rongowa:  Mana zi livwa za madhambi de yi hufa, be yi neema ya djaenliwa na Mungu, de wu hayati kawuna mupaka, ha wu vwamoja watru na Insa Kiristi.13

“Yika yi ri lazimu rife, be Insa arenge ya madhambi yatru.  Alivi ya madhambi yatru ha hutowa yi roho yahe fidiya, afu hari mwa wu mwiri wampawa hasibabu yatru.  Ahukumulwa hari mwa wu mwiri wampawa hahasibabu de ya madhambi yatru, yile pare ri swamihilwa.  Arenge zi ntrambo zatru, wuzindzi watru, zi ntsemo zatru, zi tabiya za pewu piya rakanizo, naya madhambi piya rakanayo na waye arenge zi hukuma zatru zaka za hensiwa na Mungu.  Na yika ri kubali mswamanha wa ya madhambi yatru, yi damu ya Insa yikawo de ya triha hari mwa wu mwiri wampawa yi tso ri raharisidza yi rive na mayesha ya nyumeni.”

“Namna ntrini de nitso kubaliwo?”  Karim adzisa.

Abou ayendreleya ha hu mwaledza, “Yi hulazimu wu tsahe mswamanha wa ya madhambi yaho ju la Mungu.  Hu tsaha mswamanha, yiyo de wawe hu kubali amba wawe muenswifu tsena wu lazimu wu hu kumulwa, be wusi tsaha mswamanha.”

“Wakati ntrini de a tso niswamihiwo, baenda ya mwezi awu mezi mili awu wakati mwengi?”  Karim adzisa.

“Wakati watsaha mswamanha, a tsohuswamihi.  Na wu wakati wamukubali ake de Munhuyizi waho, wutsorendreha mwana wa Mungu,”  Abou arongowa.

“Ntrongo zini ndzuzuri kabisa.  Namna ntrini denitsojuwawo amba anikubali?”  Karim adzisa.

“Ya makalima ya Mungu ya rongowa:  Piya wawo Babangu animbawo, watsonijiliya, na wuwo anijiliyawo, wami tsina humulatsa.”14

“Ntrongo ntrini de yi tso nihidjiriyawo nahifanya tsena dhambi?”  Karim akoriya.

“Narangaliye zi kweli, Karim.  Shetwani ka tso vendza wamudunga Insa.  Wutsoka hari mwa nkondro ndribwavu, be wusiriye awu walemewa.  Insa atsoka vwamoja na wawe mana wushindzi wahe wu ri va piya zi ntrongo za ri lazimu ile pare ri ke na wuhayati na maendreleyo ya dungawo zi ntrongo za Mungu, ha wasi humujuwa, waye monyewe wurihira ha wutukufu wahe na wu wema wahe.15

“Baendhwu za wakati yi roho yiyo wu vendza yi regeye hari mwa zitabiya za hale na baendhwu ya wandzani waho watso fikiri huka amba wawe wu rendreha kafiri.  Wutso juwa wu tezwa sheri na hu bubulwa, awu wu tolwa ata dagoni hanyu, be ntrongo zini zi muhidjiriya ata Insa wajawu.  Arongowa, “Mutsoyengewa na wu wanadamu piya ha sibabu ya wam, be muntru atsostahamiliwo ata mupakaju, wuwo atsohuyiwa.”16  Ya makalima ya Mungu ya rongowa: Ya matso yatru nayareme ha Insa aliyo  amba waye de li koho la wu waminifu watru, amoesa waye de Monyewe hu kamilisha…”17

“Nitso djikiya hali yangina wakati nitso rendrehawo muntru wa Insa?”  Karim asitsaha ajuwe.

“Wu vwamoja waho na Mungu kawusina muhimu na yi namna wudji kiyawo.  Wu vwamoja waho na waye yiyo kweli ya lawa hari mwa ya makalima ya Mungu.  Wakati wamukubali, wutso rendreha mwana wahe.  Basi wawo wamukubali, wamuamini na li dzina lahe, Awava wushindzi wahu fanyishiha wana wa Mungu, na wu muntru amwamini wu mwana atsoka na mayesha kayana mupaka.18

“ Wusi fikiri huka amba nitso shindra nike muntru wa Insa?”  Karim adzisa ha kweli.

“Yi lazimu wu lishe zi tabiya za hale piya, Abou amwambiya Karim.”

“Nayika wu tsaha mswamanha vavo yi lazimu wu renge enzima huka amba wutso buzudza mayendreleyo.  Wu lishe ya madhambi ya hale.  Insa alazimu ake de wu dhwamana wa ya mayesha yaho.  Atso husayidiya na huka vwa moja na wawe dayima.  Ha husoma ya Makalima ya Mungu na hu swali wutso para wu shindzi wu liyo ju lahe na wawe wutso trendra wuje wuke murumishi wahe.  Wakati yikawo Wusi trendra ha enkili mawuri de Insa, li duniya na zi tabiya za duniyani kazina huka na mana tsena hahoju.”

“Yi lazimu ni swali viyaji ngavi hari mwa suku?”  Karim adzisa.

“Wutso juwa wu hadissi na Mungu kakila wakati wu tsahawo, be nisihwambiya tsena huka yi lazimu wu hensi  wakati wa husoma ya makalima ya Mungu nahu mumiya kakila suku, wakati muzuri de yi asubwihi vale wahima mana kuna huka na wulemevu,”  Abou amwaledza.

“Ntrongo ntrini de ya lazimu ni yi swaliye?”  Karim adzisa.

“Wakati wuliyo na taembu awu wusi tsaha wu renge enzima ya ntrongo, mwambiye Mungu  a hu sayidiye.  Wakati wu somawo ya makalima ya Mungu, Mungu atso huvenuliya zi kweli, wakati wuwo wu mwambiye Mungu a hu sayidiye wu rumiye zi kweli zini hari mwa ya mayesha yaho.  Wu tsoja hangu kakila suku yile ri some ya makalima ya Mungu ruwayili ri tso wonana na wanyawe wasaliya wamuvendzawo Insa.  Awu wu sona jeje, Karim?  Ha yivo ra laguwa zi ntrongo zini, wusi fikiri wuje wuke muntru wa Insa?”

“Kayina huka nyangu awu jeje?”  Karim arongowa.

“Ewa, wuna haki.  Kayina huka nyangu, ha zizo yi lazimu wu fikiri fetre kabula ya hu renga enzima ya humdunga Insa.  Kayisi lazimu wamudunga ata wahi para ndziyani wamutrawa, awu wusona jeje?”

Abou atsehe na ya matso yahe yakovaga wakati arongowa,  “Zini muhimu na tsena zina mana, Karim.  Kavwasi ntrongo ndzuzuri mawuri muntru huka na wu vwa moja na Mungu yikawo de ariwumba.  Kavwasi ntrongo muhimu mawuri de wu hakikifu wa wuhuyizi waho.” 

Karim aruwazi hari mwa muda mwengi na waye arongowa,  “Abou ha hu rongowa zi kweli, tsina hu shindra na homa, yi lazimu ya madhambi yangu ya hufiriliwa yile nimujuwe Mungu yi namna wumujuwawo.  Yi lazimu ni fanye ntrini?”

“Rongowa yi dunwan yini:  Mwalangu Mungu, tsi kubali huka amba wami muenswifu, yisini lazimu ni hukumulwa be ni simiya wuni swamihi ya madhambi yangu.  Tsamini huka amba Insa afu hari mwa wu mwiri wampawa ha sibabu de ya madambi yangu.  Insa karibu wuje wu renge ya mayesha yangu wu yandrese, wuke de mufawume wangu.  Tsikubali huka amba yi damu yaho yi woso ya madhambi yangu.  Tsi huva ya mayesha yangu, nimba yi roho ndzitwaharifu yaho yile ni yenshi vwa moja na wawe dayima.  Amen.”

                         

1Mavingizi risala 4:12; 2Yuhani 3:16; 3Yuhani 10:36; 4Mivenuliyo 2:23; 5Yuhani 2:1; 6Matiyo 26:52; 7Matiyo 5:38,39;  8Matiyo 5:44; 9Yuhani 8:46, 1Monye 2:22 ;10Matiyo 11:28-30; 11Matiyo 19: 5,6; 12Lukasi 10:10,11; 13Maromu 6:23; 14Yuhani 6:37;  15 2Monye 1:3;  16 Markusi 13:13;  17Mahebraniya 12:12 ; 18Yuhani 1:12-14, Yuhani 3:36.